སྟག་རིག་གི་བཟའ་བཏུང་སྐོར་ངོ་སྤྲོད་རགས་ཙམ་བྱེད་པ་སྲིད་པའི་མེ་ལོང་། སྟག་རིག་གི་ཡུལ་སྲོལ་གོམས་འདྲིས་ནི་མེས་པོ་ཚོས་ང་ཚོར་བཞག་པའི་ཤུལ་བཞག་རིག་གནས་ཀྱི་བང་མཛོད་ཅིག་ཡིན་ལ། དེས་ལས་ལ་བརྩོན་ཞིང་གཞུང་རྒྱུད་དྲང་བའི་སྟག་རིག་གི་ན་གཞོན་རྣམས་མི་རབས་ནས་མི་རབས་སུ་བསྐྱེད་བསྲིངས་བྱས་ཡོད། དེའི་ནང་ནས་བཟའ་བཏུང་སྐོར་གྱི་ཡུལ་སྲོལ་རགས་ཙམ་ཞིག་བཀོད་ན་འདི་ལྟ་སྟེ། དང་པོ། སྟག་རིག་གི་ཇ་བསྐོལ་སྲོལ། དེ་ཡང་ཇ་བསྐོལ་སྲོལ་ལ་འོ་ཇ་དང་མངར་ཇ། དཀྲུགས་ཇ། རྩམ་ཇ། ཆུ་དཀར། ནག་ཁུ་སོགས་ཡོད་ལ། དེ་ལས་འོ་ཇ་ལ་བསྐོལ་ཇ་ཡང་ཟེར། ཁྱིམ་ཚང་ཕལ་མོ་ཆེ་ཡི་འཐུང་ཇ་ཡིན། དེ་ན་ཇ་ནག་ཁུ་ཁོལ་མ་ཐག་ཏུ་ཟངས་དེམ་ནང་དུ་འོ་མ་རྒྱ་མ་གང་རེ་བླུགས་ཏེ་བསྐྱར་བསྐོལ་བྱས་ནས་འཐུང་ན་ལུས་སྟོབས་འཕེལ་ཞིང་ཕོ་བ་བདེ་བས་བོད་པ་རྣམས་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་འཐུང་ཇ་ཡིན། དེའི་ནང་དུ་ཚྭ་ཁུ་འདེབས་མི་འདེབས་གཉིས་ཀ་སྣང་ཡང་། ལོ་ལོན་ཚོས་ཇ་ལ་ཚྭ་ཁུ་མེད་ན་ཆུ་ཡིན་ཟེར་ནས་ཚྭ་ཁུ་མི་བྲོ་བའི་ཇ་འཐུང་བསམ་གྱིན་མེད། འོན་ཀྱང་ད་ལྟའི་ན་གཞོན་ཚོས་ཚྭ་ཁུ་མང་ན་ལུས་ཁམས་བདེ་ཐང་ལ་གནོད་ཟེར་ནས། འཐུང་ཇ་ནང་དུ་ཚྭ་ཁུ་མི་གཏོང་བའི་དཔེ་ཞིག་ཀྱང་ཆགས་བཞིན་ཡོད། མངར་ཇ་ནི་སྟག་རིག་གི་ཁྱད་ཆོས་ལྡན་པའི་དེང་རབས་ཀྱི་བཏུང་ཇ་ཞིག་སྟེ། ཐོག་མར་ཆུ་གཙང་མ་ཟངས་དེམ་གང་གི་ནང་དུ་བསྟོད་ཇ་མཐེ་བོང་ཙམ་འདེབས་པ་དང་འབྲུ་མར་སེར་བོ་མཐེ་བོང་ཙམ་དང་བུ་རམ་ཀ་ར་མཐེ་བོང་ཙམ་འཕངས། དེ་ནས་ཕང་འབྲས་སྤར་ཁྱིམ་གང་དང་སིལ་དམར་ལྔ་རེ་བཏབས་ཏེ་བསྐོལ། དེ་ནས་འོ་མ་བརྒྱབ་སྟེ་འཐུང་ན་ལུས་སྟོབས་འཕེལ་ཞིང་ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་གསོ། བཞིན་མདངས་རྒྱས་ཤིང་ཚེ་ཐག་བསྲིངས་པར་བྱེད་པས་ན། སྟག་རིག་གི་ན་གཞོན་ཚོས་ལུས་ཁམས་བདེ་སྲུང་གི་སྨན་ཇ་ཞིག་ཏུ་ངོས་བཟུང་ནས་ཕ་མའི་གསོལ་ཇ་དང་། མགྲོན་པོ་གལ་ཆེན་ཡོང་ཚེ་མགྲོན་ཇ་རུ་འབུལ་བཞིན་ཡོད། དཀྲུགས་ཇ་ནི་བསྟོད་ཇ་དང་འོ་མས་ཕུལ་བའི་འོ་ཇ་མངར་མོའི་ནང་དུ་འབྲུ་མར་མཐེ་བོང་ཙམ་དང་སྒ་སྐྱ་ལེབ་མོ་གཉིས་རེ་བཏང་སྟེ་དཀྲུགས་སྣོད་དུ་བླུགས་ནས་དཀྲུགས་ན། གཡས་དཀྲུགས་སུམ་ཅུ་ཕ་ལོའི་སྐལ། གཡོན་དཀྲུགས་སུམ་ཅུ་མ་ལོའི་སྐལ། ཕུ་དཀྲུགས་སུམ་ཅུ་ཞང་བོའི་སྐལ། མདོ་དཀྲུགས་སུམ་ཅུ་ཚ་བོའི་སྐལ་ཞེས་དཀྲུགས་སྲོལ་ཡོད་ལ། སྔོན་ཆད་ཤིང་ཟོ་ཆུང་ཆུང་སྐེད་དཀྲིས་སུམ་བརྩེགས་ཅན་བོད་ལྭའི་ཕུ་རུང་ལྟ་བུའི་དཀྲུགས་ཟོ་མཐོང་རྒྱུ་ཡོད་ཅིང་། དེང་སང་ཚང་མས་གློག་ཆས་ལ་བསྒྱུར་ནས་སོལ་ཁུ་འདོན་བྱེད་ཀྱི་དཀྲུགས་སྣོད་དུ་དཀྲུགས་ཇ་དཀྲུགས་པའི་སྲོལ་ཞིག་ཆགས་འདུག རྩམ་ཇ་ནི་རྩམ་པ་རྒྱ་མ་གང་ལ་མར་མཐེ་བོང་ཙམ་ཞིག་བཏང་ནས་ཟངས་ངའི་ནང་བརྔོ་བ་དང་། དེ་ནས་ཇ་ཟངས་དེམ་གང་ནང་དུ་བརྔོས་རྩམ་སྙིམ་པ་གང་བཏབས་ནས་བསྐོལ་ཏེ་བཏུང་ན། ལུས་སྟོབས་འཕེལ་ཞིང་ཕོ་བ་བདེ་ལ་གཉིད་འགུག་གི་ཁྱད་ཆོས་ཀྱང་ཡོད་པས། ལུས་སྟོབས་ཞན་པའི་རྒན་པ་ཚོས་འཐུང་ན་སྨན་དུ་འགྱུར་རོ།། ཆུ་དཀར་ནི་སུམ་ཆའི་གཅིག་ཆུ་དང་སུམ་ཆུའི་གཉིས་འོ་མས་བྱས་པ་དང་། ཡང་ན་དེ་ལས་ལྡོག་སྟེ་བསྐོལ་བའི་འོ་ཇ་རིགས་ཤིག་ཡིན་ཡང་དེའི་ནང་དུ་ཇ་ཅི་ཡང་མི་འདེབས་པས། དོན་དམ་དུ་འོ་ཇ་ཞེ་ན་མི་འགྲིག་བསམ། འོན་ཀྱང་ཆུ་དཀར་ནི་བྱིས་པ་རྣམས་ལ་མེད་དུ་མི་རུང་བའི་འོ་ཇ་ཞིམ་པོ་ཞིག་ཡིན་ཕྱིར་ང་ཚོས་དེ་ལ་ཇ་ཆུ་དཀར་ཟེར་བ་དང་། སློབ་མ་དང་རྫི་བོ་རྣམས་ལ་སྐོམ་ཆུའི་ཚུལ་དུ་ཁྱེར་དུ་བཅུག་ན་ཧ་ཅང་བཟང་། ཇ་ནག་ཁུ་ནི་ཆུ་གཙང་ཟངས་དེམ་གང་ནང་དུ་ཇ་དང་ཚྭ་ཁུ་འོས་འཚམ་རེ་བཏབས་ནས་བསྡུ་རུ་འཇུག་པ་དང་། ཡང་ན་ཇ་དང་ཚྭ་ཁུ། གཡེར་མ། སྒ་སྐྱ་སོགས་འོས་འཚམ་རེ་བཏབས་ནས་བསྐོལ་བའི་བཏུང་ཇ་ལ་ཟེར་ཞིང་། འོ་ཇ་དང་བསྡུར་ན་མདོག་ནག་པོ་ཡིན་པས་ནག་ཁུ་ཟེར་རོ།།   གཉིས་པ། སྟག་རིག་གི་གོ་རེ་ལས་སྲོལ། ལས་ལ་བརྩོན་ཞིང་སྤྱང་གྲུང་ལྡན་པའི་སྟག་རིག་གི་བུ་མོ་ཚོས་ཆུང་ཆུང་དུས་ནས་བཟུང་རང་རང་གི་ཨ་མའི་གམ་ནས་གོ་རེ་སྣ་ཚོགས་ལས་སྲོལ་སྦྱང་ནས་ལག་བྱང་དུ་སོང་ཡོད་པ་དང་། སྐྱིད་སྡུག་གི་ལས་ཅི་ལ་འཕྲད་ནའང་ཕན་ཚུན་ལ་ལས་རོགས་བྱས་ནས་གོ་རེ་སྣ་ཚོགས་བཅའ་བཞིན་ཡོད། སྟག་རིག་གི་གོ་རེ་བཅས་སྲོལ་ལ་ཁོལ་ཐོག་ནས་རླངས་བཙོ་བྱེད་པའི་གོ་རེ་དང་། ཐབ་མགོ་ནས་བརྔོ་བསྲེགས་བྱེད་པའི་གོ་རེ། གོར་ཟངས་མེ་འོག་ཏུ་བཅུག་ནས་བསྲེགས་པའི་གོ་རེ། གཡིས་འཁོལ་མའི་ནང་དུ་གཡིས་བསྲེགས་བྱེད་པའི་གོ་རེ་སོགས་ཡོད་ལ། དེ་ལས་རླངས་བཙོས་གོ་རེ་ལའང་ཅོང་རྡོག་སྐྱ་རིལ་དང་། གོ་རེ་རྟ་རྨིག་མ། གོ་རེ་མེ་ཏོག་ཅན། གོ་རེ་གཡག་རྭ་མ་སོགས་ཡོད་པ་དང་། གོར་ཟངས་ནང་གི་གོ་རེ་ལ་གོར་སྟེའུ་དང་། གོ་རེ་སྣ་གཅུ། གོ་རེ་རྒྱལ་བོ། གོ་རེ་ཧ་ཅ་རིལ། གོ་རེ་བར་བསྐུས་སོགས་ཡོད། ཐབ་མགོ་ནས་བརྔོ་བསྲེགས་བྱེད་པིའ་གོ་རེ་ལ་གོ་རེ་སྐྱ་རབས་དང་། གོ་རེ་གཡིས་སྐྱབས། གོ་རེ་སྐྱབས་ཤོག གོ་རེ་ཞ་ཞ། གོ་རེ་བཙོང་སྐྱབས་དང་ཚིལ་སྐྱབས་སོགས་ཡོད། གཡིས་བསྲེགས་གོ་རེ་ལའང་གོ་དམར་ལུག་རྭ་མ་དང་། གོ་གོར། དྲ་དྲ། སོག་སོག བསངས་རྒྱ་མེ་ཏོག རྡེའུ་རིག གོ་རེ་ཐག་དཀྲིས་མ་སོགས་ཡོད་ནའང་། ཡིག་ཚོགས་ལ་དོགས་ནས་དེ་རེ་རེའི་བཅའ་སྲོལ་གསལ་བོ་ཞིག་འདིར་མ་བཀོད། གཞན་ཡང་སྟག་རིག་སྡེ་བ་རུ་དར་ཁྱབ་ཆེ་བའི་ཐལ་བའམ་ཡང་ན་ས་བསྲེགས་མའི་འོག་ཏུ་བསྡུས་ནས་བསྲེགས་བཙོ་བྱེད་པ་ཞིག་སྟེ། དེ་ལ་རོང་གོར་ཆེ་ཆུང་བར་གསུམ་དང་འཇམ་གོར་ཐལ་བསྲེགས་མ་སོགས་ཡོད། རོང་གོར་ཕལ་ཆེར་བསྲེགས་སྲོལ་གཅིག་འདྲ་ཡིན་སྟེ། རྩྭ་སྐྱ་དང་ལུད་ཕྱེ་སྟེང་དུ་ས་ཚིགས་བཙོས་ནས་མེ་བཏང་སྟེ་འཚིག་པར་བྱས་པའི་ས་བསྲེགས་མའི་ནང་དུ། སྐབས་དེའི་དགོས་མཁོ་ལྟར་གོ་རེ་ཆེ་ཆུང་བར་གསུམ་བཙོས་ནས་བསྲེགས་བཙོ་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན་ཞིང་། རོང་གོར་ཆེས་ཆེ་བ་གཅིག་ལ་ཕྱེ་རྒྱ་མ་སུམ་བརྒྱ་ཡོད་སྐད། འབྲིང་ཙམ་ལའང་ཕྱེ་རྒྱ་མ་བརྒྱ་ཡས་མས་དང་། ཆུང་བ་ལ་ཕྱེ་རྒྱ་མ་ཉི་ཤུ་དང་སུམ་ཅུ་ཅན་གང་རུང་དུ་བསྲེགས་བཙོ་བྱས་ཆོག་པར་བཤད། འཇམ་གོར་ཐལ་བསྲེགས་ན་ནི་ཕྱེ་སྐྱའི་ནང་དུ་སྐྱུར་ཕྱེ་མི་དགོས་པར་གཡིས་དང་ཚྭ་ཁུ་འོས་འཚམ་རེ་བཏབས་སྟེ། ཆུ་འཁྱག་གིས་བརྫིས་ནས་དབྱིབས་སྒོར་སྒོར་ཏུ་བྱས་ནས་ཞབས་ལ་མེ་རོ་དང་དེའི་སྟེང་དུ་ཐལ་སྐྱ་སྲབ་བུ་རེ་བཏིངས། དེའི་སྟེང་དུ་གོར་ཕྱེ་འཇོག་པ་དང་། གོར་ཕྱེ་དེའི་སྟེང་དུ་ཡང་བསྐྱར་ཐལ་སྐྱ་དང་མེ་རོ་ཡིས་བཀབ་པར་བྱས་ཏེ་ཡུན་གྱིས་བསྲེགས་བཙོས་བྱེད་པ་ཞིག་ཡིན། འཇམ་གོར་ཐལ་བསྲེགས་མ་འདི་འཚོས་མ་ཐག་ཏུ་གོ་རེ་འཁོལ་མའི་སྟེང་ནས་ཁ་ལེབ་སྒོར་སྒོར་ཞིག་དྲས་སྟེ་ནང་ཉིང་ཐམས་ཅད་དཀྲུགས་ནས་ཁོག་ཏུ་མར་ཉུང་ཙམ་བཞག་སྟེ། ཁ་ལེབ་ཕྱིར་བརྒྱབ་ནས་ཡུད་ཙམ་བཞག་སྟེ་ཟོས་ན་ཁ་ལ་ཞིམ་ཞིང་ལུས་སྟོབས་འཕེལ་བར་བྱེད་པས་ན་འཇམ་པའི་ཡུལ་གྱི་ཟས་མཆོག་ཅིག་ཏུ་བརྩི་བཞིན་ཡོད། གསུམ་པ། སྟག་རིག་གི་ཐུག་པ་བསྐོལ་སྲོལ།     དེ་ཡང་སྟག་རིག་གི་ཁྱིམ་ཚང་སུ་ཡིན་ཡང་་དེང་རབས་འཕྲུལ་འཁོར་གྱིས་བརྡལ་བའི་ཕྱེ་ཐུག་གི་དབྱིབས་སྣ་ཚོགས་བསྐོལ་སྲོལ་ ཡོད་པ་ལས་ གཞན། གཙོ་བོ་མཐེབ་ཐུག་དང་འཐེན་ཐུག བརྡལ་ཐུག འབྲས་ཐུག ཧུབ་རིང་བཅས་ཡིན་ལ། དེ་རྣམས་ཀྱང་ནང་གི་སྦྱོར་བ་ལྟར་དབྱེ་ན། ལུག་ཤའི་ཐུག་པ་དང་སྐམ་ཤའི་ཐུག་པ། ཕག་ཤའི་ཐུག་པ། བྱ་ཤའི་ཐུག་པ། བརྗེན་ཐུག འོ་ཐུག སྐྱུར་ཐུག ཆུར་ཐུག འཇམ་པའི་སྐྱོགས་སུར་སོགས་ཡོད། གོང་མ་གོང་མ་རྣམས་གོ་བདེ་ཞིང་ཤེས་སླ་བས་འདིར་མ་བཀོད་པ་ཡིན། དེ་ཡང་བརྗེན་ཐུག་ནི་ཐུག་པའི་ནང་དུ་ཤ་རིགས་ཅི་ཡང་མི་གཏོང་ཞིང་ཉུང་མའམ་སྒོང་སྤྲིས་ཕུལ་བའི་ཐུག་པ་རྐྱང་རྐྱང་ཡིན་པས་བརྗེན་ཐུག་ཟེར།     འོ་ཐུག་ནི་ཤ་མེད་པར་འོ་མ་རྐྱང་རྐྱང་གིས་བསྐོལ་བའི་ཐུག་པ་ཡིན་ཕྱིར་འོ་ཐུག་ཟེར་བ་དང་། འོ་ཐུག་ནང་དུ་ཤ་དང་སྒོག་པ། ལ་ཕུག་སོགས་མི་འདེབས་ཤིང་། ཚྭ་ཁུ་འོས་འཚམ་རེ་བཏབས་ན་ཁ་ལ་ཞིམ་ཞིང་ཁོག་པར་བདེ་བའི་ཐུག་པ་བཟང་བོ་ཞིག་ཡིན་ནོ།།    སྐྱུར་ཐུག་ནི་ཤ་མེད་པར་དར་ར་རྐྱང་རྐྱང་གིས་བསྐོལ་བའི་ཐུག་པ་ཡིན་ཞིང་། གོང་དང་མཚུངས་པར་ཤ་སྒོག་ལ་ཕུག་རིང་དུ་སྤངས།     ཆུར་ཐུག་ནི་ཆུར་བ་སྙིམ་པ་གང་ཆུ་འཁོལ་གྱིས་སྦངས་ཤིང་། དེས་ཐུག་པ་བསྐོལ་ནས་ནང་དུ་འབྲུ་མར་མཐེ་བོང་ཙམ་ཞིག་འཕངས་སྟེ་འཐུང་ན་སྐྱུར་ཞིང་ཞིམ་པའི་ཐུག་པ་ཡ་མེད་ཅིག་ཡིན་ནོ།།    འཇམ་པའི་སྐྱོགས་སུར་ཟེར་བ་ནི་སྤྱིར་འཇམ་པའི་ས་ཆར་དར་ཁྱབ་ཆེ་བའི་ཐུག་པ་ཞིག་ཡིན་པ་དང་། ནང་སྒོས་སུ་སྟག་རིག་སྡེ་བའི་ན་གཞོན་ཚོས་སྣུམ་ཆེན་ཟོས་རྗེས་ཁ་གསོར་སྤྱད་ལ་འཇམ་པའི་སྐྱོགས་སུར་གྱི་ཐུག་པ་འདི་བསྐོལ་སྲོལ་ཡོད། དེ་ནི་བརྗེན་ཐུག་ནང་དུ་ཟར་གཡིས་བསྐོལ་ནས་བཙོང་བསྲེགས་བྱས་ཏེ་གཏོང་འམ། ཡང་ན་ལུག་ཚིལ་སྐྱོགས་མགོའི་ནང་དུ་བསྲེགས་སྟེ་ཚིལ་ཁུ་ལྷོག་ལྷོག་ཏུ་འཕྱུར་ཡོང་སྐབས། དེའི་ནང་དུ་སྔ་མོ་ནས་འཐག་ཡོད་པའི་བཙོང་བཏབས་ནས་སུར་སྒྲ་དང་བཅས་ཐུག་པའི་ནང་དུ་དཀྲུགས་ནས་འཐུང་ན། མིག་ལ་མཛེས་ཤིང་རྣ་བར་སྙན་པ་དང་། ཁ་ལ་ཞིམ་ཞིང་ཁོག་པར་བདེ་བས་ན། མི་རྣམས་ཀྱིས་དེ་ལ་འཇམ་པའི་སྐྱོགས་སུར་ཞེས་མིང་དུ་བཏགས་པ་རེད། བཞི་པ། སྟག་རིག་གི་ཤ་བཙོ་སྲོལ།    སྟག་རིག་གི་རོང་འབྲོག་འཇམ་གསུམ་ལས་འཇམ་པའི་གྲས་སུ་གཏོགས་ཤིང་། གནའ་སྔ་མོ་ནས་བཟུང་ཕྱུགས་ལས་གཙོར་གཉེར་བྱེད་པའི་སྡེ་བ་ཞིག་ཡིན་པས་ན། སྒོ་ཕྱུགས་ཀྱི་ཤ་ཟ་བ་ནི་རྒྱུན་ལྡན་གྱི་འཚོ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཤིག་ཡིན་པ་རེད། དེ་ཡང་སྒོ་ཕྱུགས་བཤའ་སྲོལ་ལའང་གཞན་དང་མི་འདྲ་བའི་ཁྱད་ཆོས་ཡོད་དེ། ཐོག་མར་བཤའ་ཡུལ་དུ་གྱུར་བའི་སྲོག་ཆགས་དེ་ཐང་ལ་སྒྱེལ་ནས་མནན་ཏེ། རྐང་ལག་བཞི་བོ་བརྟན་པོར་བཀྱིགས་པ་དང་། དེ་ནས་ཐ་གུ་ཕྲན་བུ་ཞིག་གིས་ཟོག་དེའི་མཆུ་ལུ་བསྡམས་ཏེ་དབུགས་སྒག འོད་དཔག་མེད་ཀྱི་མཚན་གཟུངས་བཟློ་བཞིན་ཟོག་དེའི་རྣམ་ཤེས་དག་ཞིང་དུ་སྐྱེས་པའི་སྨོན་ལམ་འདེབས། བཤའ་ཡུལ་གྱི་ཟོག་དེའི་མིག་མདངས་ཤོར་ནས་ཕྱི་སྲོག་ཆད་ཟིན་པའི་སྐབས་སུ། རྭ་རྩེའམ་ཐོད་དཀྱིལ་དུ་ལན་གསུམ་གཏགས་ཏེ་རྣམ་ཤེས་དག་ཞིང་དུ་འདྲེན་པ་དང་། དེ་ནས་བཤའ་གྲི་རྣོན་པོ་ཞིག་གིས་ཟོག་དེའི་བྲང་ཁ་ནས་གཤགས་ཏེ་ཁུ་ཚུར་ཆུད་པའི་སྲོག་ཁུང་ཁ་ཕྱེས་བྱུང་། བཤའ་མཁན་གྱིས་ལག་གཡས་པ་དེ་སྲོག་ཁུང་ཁ་དེ་ནས་ཡ་ཆུང་ནང་དུ་བསྲིངས་ན་སྙིང་དང་མཆིན་པའི་བར་གྱི་འཕར་རྩ་ཆེན་མོ་ལ་འཕྲད་པ་དང་། དེ་གཞན་དང་མ་ནོར་བར་དབྱེ་སྟེ་གཅོད་དགོས། སྲོག་རྩ་དེ་བཅད་མ་ཐག་འཕར་རྩའི་ནང་གི་ཁྲག་ཐམས་ཅད་དབུགས་བཅད་པའི་རླུང་ཤུགས་ལ་བརྟེན་ནས་ཚང་མ་ཡ་ཆུང་ནང་དུ་བཞུར་ཡོང་བ་དང་། དེ་ནས་བཤའ་མཁན་དེས་རིམ་བཞིན་ལྤགས་ཤུན་བཤུ་བ་དང་། མགོ་སུག་གཅོད་པ། ནང་ཁྲོལ་ལེན་པ། རྒྱུ་མ་འདེད་པ། གྲོད་པུ་ཕུད་པ། ལྟོ་ཚིལ་བཀྲམས་པ་བཅས་བྱེད་པ་དང་། ཡ་ཆུང་ནང་དུ་འཁྱིལ་བའི་ཁྲག་སྣོད་དུ་ལེན་པ། མ་ཆུང་ནང་གི་རྒྱུ་མ་གཙང་མར་བཀྲུ་བ། ནང་ཞོག་དང་མཁལ་ཚིལ་འཐག་པ། བཙོང་དང་སྒོག་པ། ཚྭ་ཁུ་བཅས་ཀྱི་བྲོ་རྫས་གང་འཚམ་དུ་བཏང་ནས། རྒྱུ་ཤ་བཀོལ་ཏེ་ཁྲག་རྒྱུ་ལྡུག་པ་དང་། སྐེ་ཤ་དང་ལག་ཞོག་འཐག་ནས་རྩམ་ཕྱེ་བཀོལ་ཏེ་གཡེ་རྒྱུ་ལྡུག་པ་ཡིན། ལུང་ག་དང་རྒྱུ་ཤའི་ནང་དུའང་གཡེ་ཕྱེ་ལྡུག་པ་དང་། མཆིན་པ་འཐག་ནས་གོ་ཏོག་བྲོ་སྨན་རེ་བཏབས་ཏེ་རྒྱུ་ནག་ནང་དུ་ལྡུག་པ་ཡོད་ལ། ལ་ལས་མཆིན་པ་འཐག་ནས་ལྟོ་ཚིལ་གྱི་ཁུགས་སུ་གཅུད་དེ་ཚིལ་འཐིམ་ཟེར་བ་ཞིག་ལས་སྲོལ་ཀྱང་ཡོད། དེ་ལྟར་བཤའ་ཟོག་དེ་བཤས་ཚར་རྗེས། བྲང་དང་ཚང་ར་བགར་བ་དང་། དེ་ནས་བཤས་ཤ་དེ་ལྷུ་རིགས་སྒལ་རིགས་བྱེད་དགོས། དེ་ཡང་ལྷུ་ཆེན་ལྷུ་ཆུང་བཅུ་གཉིས་དང་སྒལ་ཚིགས་བཞི་བཅུ་ཞེ་དགུའི་འགྲོ་རིམ་ལྟར་ལྷུ་ལག་དང་རྩར་རྩིབས་ཚང་མ་རང་རང་སར་བགར་ཏེ་བཙོས་ནས་ཟོས་ན། ལུག་གཅིག་གིས་མི་བརྒྱ་ཡི་མགྲོན་ངོ་ལོན་པའང་ཡོད་ལ། མི་རེ་རེས་ལུག་ཤ་བག་རེ་ཟ་བའི་གཏམ་རྒྱུད་ཀྱང་ཡོད་པ་རེད།     སྐམ་ཤ་དང་ལུག་ཤ་བཙོ་སྲོལ་ལ་མི་འདྲ་རྒྱུ་ཆེར་མེད་དེ། ཚྭ་ཁུ་མང་ཙམ་དང་གཡེར་མ་ཉུང་ཙམ་བཏབས་ནས་བཙོས་ན་ཤ་ལ་ཞིམ་མངར་ཆེ་ཞིང་ཁུ་བ་བཅུད་ལྡན་ཡིན་ཟེར། སྐམ་ཤ་བཙོ་བའི་དུས་ཚོད་རིང་ན་བཟང་། ལུག་ཤ་བཙོ་བའི་དུས་ཚོད་ཐུང་ན་བཟང་ཞེས་བཤད་སྲོལ་ཡོད་ཀྱང་ལ། དེ་མི་རེ་རེའི་དགོས་མཁོ་དང་འདོད་བློ་ལྟར་བཙོས་ན་ཆོག་པ་རེད།    སྟག་རིག་གི་མི་མང་ཆེ་བ་ཤ་བཙོས་ཟ་བ་ལ་དགའ་ཞིང་བསྲེགས་ནས་ཟ་བ་ཧ་ཅང་ཉུང་། འོན་ཀྱང་ཐག་རིང་ལམ་དུ་འགྲོ་སྐབས་དང་ཤ་བཙོ་བྱེད་ཀྱི་སྣོད་ཆ་སྟབས་མི་འགྲིག་པའི་སྐབས་སུ། སྟག་རིག་གི་གསར་བུ་ཚོས་འཚོ་བའི་དགོས་མཁོ་ལྟར་རེའུ་དང་ལུ་གུ། བེའུ་དང་ཡ་རུ། ཡང་ན་རི་སྐྱེས་སྲོག་ཆགས་ཆུང་ཤོས་ཏེ། འཕྱི་བ་སོགས་བསད་ནས་རྡོ་བསྲེགས་བརྒྱབ་སྟེ་ཟ་བའི་སྲོལ་ཞིག་ཡོད།    དེ་ཡང་རྡོ་བསྲེགས་མ་བརྒྱབ་པའི་སྔོན་ལ་ཐོག་མར་མཆན་རྡོ་དང་ལག་རྡོ་ཚད་དང་རན་པ་རེ་རེ་གྲ་སྒྲིག་བྱེད་དགོས་པ་དང་། དེ་ནས་བསྲེགས་རྡོ་ཁུ་ཚུར་འདྲ་བ་བཅུ་ཕྲག་ཅིག་བཏུས་ནས་སྟ་གོན་སྒྲུབ། རྡོ་ལ་ཡང་ཉིན་རྡོ་མི་བཟང་སྲིབ་རྡོ་བཟང་། གྲམ་རྡོ་མི་བཟང་ཆུ་རྡོ་བཟང་ཟེར་བ་ལྟར་རྡོ་ཡི་བཟང་ངན་བརྡར་ཤ་བཅད་ནས་གདམ་དགོས་ཤིང་རེ་རེ་བཞིན་མེ་ནང་དུ་བསྲེགས་དགོས། དེ་ནས་བསད་བྱའི་སྲོག་ཆགས་དེའི་དབུགས་བསྒག་ནས་གསོད་པ་དང་། མཆུ་ཏོ་སྒོར་ནས་མགོ་ལྤགས་རིམ་གྱིས་བཤུ། མགོ་རུས་ཁ་ནང་ནས་ཡར་འཐེན། དེ་ནས་སྐེ་ལྤགས་སྐྱ་བཤུས་རྒྱག་པ་དང་རིམ་བཞིན་སྐེ་རུས་དང་སོག་རུས་ཀྱང་ཁ་ནང་ནས་ཡར་ལེན། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་ཡ་ཆུང་ནང་གི་དོན་ལྔ་དང་མ་མཆུ་ནང་གི་སྣོད་དྲུག་ཐམས་ཅད་ཁ་ནང་ནས་ཕྱིར་དབྱུང་སྟེ་ཁོག་པ་གཙང་མར་བྱེད། དེ་ནས་རིམ་བཞིན་གཡས་གཡོན་གྱི་སོག་རུས་དང་དཔུང་རུས་ལེན་པ་དང་། དཔྱི་རུས་དང་བརླ་རུས་ཀྱང་ལེན་པར་བྱེད། ལྷུ་རུས་འདི་དག་ལེན་སྐབས་ཁ་ནང་ནས་ལག་པ་བསྲིངས་ཏེ་སེམས་ཆུང་གིས་ལེན་པ་དང་། ཕྱི་ལྤགས་མ་བརྟོལ་བར་བྱེད། ཞོར་དུ་རྐང་ཤ་དང་ལག་ཤའང་ལེན་ཐུབ་ཚད་ཅིག་ལེན་པ་དང་། ཕྱིར་བླངས་པའི་ཤ་དང་རུས་པ་རྣམས་སྣོད་གཙང་མ་ཞིག་ཏུ་འཇོག་པ་དང་། དེ་ནས་མེ་རོ་ནང་གི་དམར་པོར་གྱུར་བའི་རྡོ་དེ་དག་ལས། མེ་ཐུར་བཀོལ་ནས་ཐོག་མར་གཡས་གཡོན་གྱི་རྐང་རྡོ་གཉིས་འཇོག་པ་དང་། དེའི་སྟེང་དུ་རྐང་ཤའམ་ལག་ཤས་བཀང་བར་བྱེད། དེ་ནས་ཁོག་སྨད་དུ་ཤ་རིམ་པ་ཞིག་གི་སྟེང་དུ་རྡོ་རིམ་པ་ཞིག་འཇོག་པ་དང་། དེ་ལ་རྟིང་རྡོ་ཟེར། དེ་ལྟར་ཁོག་སྟོད་ནང་དུ་ཤ་དང་རུས་པ་རིམ་པ་རེ་དང་བསྲེགས་རྡོ་རིམ་པ་རེ་ཡིས་བཀང་བར་བྱེད་པ་དང་། རིམ་པ་རེ་རེ་ལ་ཚྭ་གཡེར་སྒོག་གསུམ་འོས་འཚམ་རེ་གཏོང་ཐུབ་ན་དེ་བས་ཀྱང་བཟང་བ་རེད། དེ་ནས་ལག་རྡོ་གཉིས་གཡས་གཡོན་དཔུང་རུས་ཀྱི་ཤུལ་ཏུ་འཇོག་པ་དང་དེའི་སྟེང་དུ་ཤ་དང་རུས་པས་བཀང་བར་བྱེད། དེ་བཞིན་རྡོ་རིམ་པ་རེ་དང་ཤ་རིམ་པ་རེ་བཞག་སྟེ་ལྤགས་རྐྱལ་ཁ་བཀང་ཚེ། རྐྱལ་ཁ་དམ་པོར་བསྡམས་ཏེ་མེ་ལྕེ་བཙན་པོའི་སྟེང་ནས་བསྲེགས་ན། རིམ་བཞིན་རྐྱལ་ཁོག་དབུགས་ཀྱིས་བཀང་བ་དང་། རྐྱལ་ཕྱི་མེ་ཡིས་བསྲེགས་ནས་རྐྱལ་མདོག་དམར་སེར་རམ་དམར་ནག་ཏུ་གྱུར་ཏེ། རྐྱལ་བའི་བཤང་ཁུང་ལས་ཞིང་མངར་ཆེ་ཞིང་དྲི་ངད་ལྡང་བའི་ཁུ་བ་མངར་མོ་ཕྱིར་ཟེགས་ཡོང་བ་དང་། དེ་ནི་རོ་བཅུད་ཀུན་འཛོམས་ཀྱི་ཁུ་བ་ཡིན་ལ། རྐྱལ་ཁོག་རྡོ་ཡིས་བསྲེགས་པའི་ཤ་ཁུ་ཡིན་པས། ཆུད་ཟོས་སུ་མ་བཏང་བར་སྣོད་གཙང་མ་ཞིག་ཏུ་བླངས་ཏེ་བཏུང་ན། རྒན་པ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་ཟུངས་གསོ་བ་དང་། དར་མ་རྣམས་ཀྱི་ལུས་སྟོབས་འཕེལ་བ། གྲང་ཞི་ཅན་གྱི་ནད་གསོ་བ། ཕོ་བའི་མེ་དྲོད་བསྐྱེད་པ་སོགས་དགེ་མཚན་ཕུན་སུམ་ཚོགས་པ་ཡོད་པས། རྡོ་བསྲེགས་ཀྱི་བྱེད་ཐབས་འདི་ཡང་མི་ཉུང་ཤོས་ཤིག་གིས་མ་གཏོགས་མི་ཤེས་སོ།།    དེ་ནས་གཞན་ད་རུང་ཕག་ཤ་སྨན་བཙོས་བྱེད་སྲོལ་དང་བྱ་ཤ་འདམ་བཙོས་བྱེད་སྲོལ་སོགས་མང་ནའང་། སྐབས་གཞུག་མའི་དུས་འགོད་པར་བྱའོ།། Food subjects 2585 For more information about this term, see Full Entry below.Subjects Tibet and HimalayasTopicsFull EntryRelated Subjects (6)Related Images (242)Related Audio-video (29)Related Texts (5) Amdo subjects 730 For more information about this term, see Full Entry below.Subjects Cultural RegionsTibetan and Himalayan Cultural RegionsCultural TibetNortheastFull EntryRelated Subjects (5)Related Texts (26)Related Audio-video (42) Triga places 1176 For more information about this term, see Full Entry below.Feature Type CountyPlaces EarthAsiaChinaQinghaiTsolho Tibetan Autonomous PrefectureFull EntryRelated Subjects (1)Related Places (76)Related Images (192)Related Texts (116)Related Audio-video (81)